تروما تجربیات تلخی است که در طول زندگی با آنها مواجه میشویم و تاثیرات روانی و جسمی عمیقی بر ما دارند. در این میان توجه بیشتر به پیامدهای روانی تروما باعث شده است که پیامدهای فیزیکی آن کمتر شناخته شود. در ادامه با تاثیر تروما بر ایجاد یا تشدید بیماریهای قلبی و عروقی میپردازیم. درک این موضوع به ما کمک میکند خطرات مرگبار تروما را کنترل و محدود کنیم.
تروما
تروما سختترین تجربه در زندگی بسیاری از افراد است. حملات، تصادفات و جراحات شدید، بلایای طبیعی مانند زلزله، بیماریهای کشنده نظیر سرطان و از دست دادن عزیزان برخی از رایجترین انواع تروماهای بزرگ هستند و تحقیقات نشان میدهد که حداقل نیمی از بزرگسالان یک یا چند ضربه بزرگ را در طول زندگی تجربه خواهند کرد.
در حالی که پیامدهای سلامت روان تروما و استرس پس از سانحه مورد توجه گسترده قرار گرفته است، پیامدهای فیزیکی تجربه تروما برای اکثر مردم کمتر شناخته شده است. نادیده گرفتن پیامدهای فیزیکی تروما یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک خطای بزرگ با عواقب بالقوه کشنده است.
پیامدهای قلبی و عروقی تروما
اختلال استرس حاد و PTSD به طور کامل با علائم عاطفی و رفتاری مانند هوشیاری بیش از حد، اضطراب و بیخوابی تشخیص داده میشوند. طبق یافتههای دانشمندان علوم اعصاب پیامدهای فیزیکی تروما شامل افزایش التهاب، افزایش فشار خون و تسریع روند پیری بیولوژیکی است. یکی از نواحی بدن که سریعترین و شدیدترین آسیب را دچار میشود، قلب است.
در طول تجربه یک رویداد غمانگیز، مغز یک فرآیند بیوشیمیایی سیستمیک به نام پاسخ جنگ یا گریز را آغاز میکند. به طور خاص، هیپوتالاموس و غدد هیپوفیز و آدرنال – که به عنوان محور HPA نیز شناخته میشود – با استفاده از هورمونها و انتقالدهندههای عصبی، واکنش استرسی سریع و قدرتمندی را در سراسر بدن ایجاد میکنند. این مواد شیمیایی به طور قابل توجهی عملکرد طبیعی اندامهای اصلی از جمله قلب را تغییر میدهند.
اگرچه پاسخ جنگ یا گریز کارکرد کمک به فرد برای زنده ماندن از یک تجربه آسیب زا را دارد، اما گاهی اوقات میتواند نتیجه مرگبار داشته باشد. به عنوان مثال، بروز حملات قلبی و سکته به طور قابل توجهی در طول بلایای طبیعی و همچنین پس از آن افزایش مییابد. در واقع، مرگ و میر در پی حملات قلبی عروقی ناشی از استرس در طول بلایایی مانند زلزله میتواند از تعداد مرگ و میر ناشی از خود فاجعه بیشتر باشد. تعداد حملات قلبی عروقی که در لس آنجلس در 17 ژانویه 1994 رخ داد، 2 تا 4 برابر بیشتر از روزهای دیگر آن ماه بود.
پدیده قلبی عروقی کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو – که اغلب به عنوان “سندرم قلب شکسته” شناخته میشود – نمونه دیگری از اثرات مرگبار تروما بر قلب است. هنگامی که این سندروم رخ میدهد، استرس عاطفی شدید ناشی از یک رویداد آسیب زا مانند از دست دادن یکی از عزیزان، میتواند قلب را به شدت تضعیف کند و باعث ایجاد یک دوره حاد نارسایی قلبی شود. به دلایلی که هنوز ناشناخته است، سندرم قلب شکسته در بین زنان بسیار شایع است.
اثرات مزمن قلبی عروقی تروما نیز میتواند تهدیدی برای زندگی باشد. پاسخ جنگ یا گریز انسان طی میلیونها سال تکامل یافته است تا به عنوان یک پاسخ در جهت بقای اضطراری عمل کند. با این حال مدرنیته ما را در معرض مشکلی قرار داده است که اجداد ما به ندرت با آن مواجه بودهاند: استرس مزمن.
تروماهای مدرن و رویدادهای استرسزا اغلب منجر به واکنش جنگ یا گریز میشوند که ماهها یا حتی سالها ادامه مییابد. با توجه به اینکه بدن ما نوعی ماشین بیولوژیکی است، همانطور که اگر یک ماشین دائما با سرعت بالا رانندگی کند، دچار فرسودگی و سانحه میشود، بدن انسان نیز در شرایط استرسزا رو به فرسودگی میرود و یا دچار حادثه ناگهانی نظیر سکته میشود. قلب و سیستم قلبی عروقی در اثر استرس بیوقفه، به تدریج دچار بیماری و اختلال میشوند و خطر حمله قلبی و سکته را افزایش میدهند.
مطالعه بیشتر : روانشناس استرس
رابطه دو طرفه میان قلب و تروما
آخرین بینش مهم در مورد رابطه تروما و قلب این است که تروما میتواند هم علت مشکلات قلبی باشد و هم در نتیجه مشکلات قلبی ایجاد شود. منابع علمی قویاً ارتباط بین علائم تروما و خطر حاد و مزمن قلبی عروقی را تایید میکند. تحقیقات به طور قانع کنندهای نشان میدهد که حوادث جدی قلبی عروقی مانند حملات قلبی و سکته مغزی اغلب باعث واکنشهای ترومایی در بین بازماندگان میشود.
با توجه به رابطه دو طرفه بین تروما و حوادث قلبی عروقی، هر فردی که استرس تروماتیک حاد یا مزمن را تجربه میکند، باید آموزش و درمان لازم را برای کاهش خطرات احتمالی قلبی عروقی دریافت کند.
با توجه به نرخ در حال رشد حوادث آسیب زا در جامعه مدرن، عدم درک پیامدهای قلبی عروقی حوادث میتواند پیامدهای جدی برای سلامت عمومی داشته باشد.
شرم پنهان در سندروم قلب شکسته
تحقیقات نشان داده است که شدت دلشکستگی عاشقانه بین زن و مرد تقریباً برابر است. تجربه غم و اندوه پس از رابطه موجب پریشانی جسمی و اضطراب عاطفی میشود که ممکن است به صورت خشم، افسردگی، اضطراب، وحشت، نگرانی، غم، بیحسی عاطفی، حالت تهوع، از دست دادن خواب، از دست دادن اشتها، کاهش عملکرد سیستم ایمنی و کاهش فعالیت در نواحی مغز که با احساس، انگیزه و تمرکز مرتبط است، ظاهر شود.
برخی از افراد ممکن است هر گونه تقصیر برای از بین رفتن رابطه را انکار کنند، برخی دیگر نیز خود را سرزنش میکنند و برخی دیگر به دنبال مطمئن شدن در مورد تصمیم جدایی هستند. کسانی که ترک میشوند، اغلب در سکوت غم و اندوه خود را حفظ میکنند. تجربه شرم درونی پس از از دست دادن رابطه ممکن است آنقدر سمی شود که به عنوان افسردگی تلقی شود.
سخن پایانی
تروماها حوادث ناگواری هستند که پیامدهای روحی و جسمی دارند. یکی از پیامدهای ناگوار تروما، بیماریهای قلبی و عروقی نظیر سکته است. گاه تروما خود علت بروز مشکل در سیستم قلبی و عروقی است و گاهی نیز حوادث ناگوار و تلخی که برای عزیزان رخ میدهد، موجب ایجاد ترومای روحی در اطرافیان میشود. در این مقاله به تاثیر تروما بر سلامت قلب و عروق پرداختیم.
سوالات متداول
سندروم قلب شکسته چیست؟
زمانی که در اثر حادثهای نظیر از دست دادن یکی از عزیزان، دچار استرس عاطفی شدیدی میشویم، قلب به شدت ضعیف میشود و ممکن است دچار نارسایی حاد قلبی شویم. هنوز دلایل معتبر و شناختهای برای این موضوع وجود ندارد اما زنان بیشتر از مردان دچار سندروم قلب شکسته میشوند.
شرم پنهانی در دلشکستگی عاشقانه از چه چیزی ناشی میشود؟
شرم پنهان احساس غالب پس از از دست دادن شریک عاطفی است. عموما شرم به عنوان یک احساس آزاردهنده شناخته میشود که مانند عذاب درونی یا بیماری احساس میشود. مشکل دلشکستگی ما از وابستگی عاطفی به شخصی که از دست دادهایم به وجود میآید. خاطرات، همراه با اندوه از دست دادن، میتواند ما را در درد نگه دارد. خاطرات ناراحت کننده، عصبی کننده یا تلخ ممکن است به طور موقت خاطرات مثبت را دور نگه دارند، اما آنها نیز نشان دهنده وابستگی عمیق هستند.
برای رزرو وقت به صورت آنلاین یا از طریق واتس اپ اقدام کنید
تست های روانشناسی اضطراب :